មានអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងបុរាណវិទ្យាជាច្រើនរូប ដែលសិក្សាអំពីសិល្បៈខ្មែរតែងតែសន្និដ្ឋានថា ប្រពៃណីកសាងរូបព្រះនាងធរណី ឬរំសាយសក់សព្វថ្ងៃនេះ ដើម្បីជាទីគោរពបូជា គឺបានបន្តវេនពីសម័យបុរាណ។ មែន! សេចក្តីសន្និដ្ឋានបែបនេះមិនខុសទេ ព្រោះនៅតាមវត្តអារាមក្តី និងតាមចម្លាក់នាសម័យអង្គរក្តី គេរមែងតែឃើញវត្តមានរបស់ចម្លាក់ព្រះនាង ទោះបីជាពួកគេមិនបានបង្ហាញតឹកតាងជារូបភាពពាក់ព័ន្ធពីអតីតភាពក្តីរបស់ចម្លាក់ទាំងនោះក៏ដោយ។
យោបល់ដែលទទួលស្គាល់ថា ការគោរពបូជាព្រះនាងគង្ហីញធរណីខ្មែរនាសម័យទំនើបនេះ បានកកើតឡើងតាំងពីបុរាណកាល គឺជាការពិត ហើយទស្សនៈនេះបានដិតជាប់ក្នុងមនោសញ្ចេតនារបស់យើង ជាពិសេសនៅពេលដែលយើងទៅកាន់ទឹកដីកំណើតនៃវប្បធម៌ខ្មែរ គឺអង្គរបុរីម្តង។
ដូច្នេះ ការដែលយើងគាំទ្រទស្សនៈរបស់អ្នកស្រាវជ្រាវខ្មែរ ដែលបានចាត់ទុកថា ព្រះនាងគង្ហីញធរណី មានប្រវត្តិដ៏យូរលង់នោះ គឺជារឿងធម្មតា ដោយហេតុថា វាជាការរំលឹកនូវអតីតកាលរបស់ប្រពៃណីខ្មែរដ៏បុរមបុរាណខាងលើនេះតែប៉ុណ្ណោះ។
ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង នៅសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ យើងបានឃើញខាងចម្លាក់សំរិទ្ធមួយ នាស.វទី ១៦-១៧នៃគ.ស តំណាងឲ្យព្រះនាងគង្ហីញព្រះធរណី។ នេះបង្ហាញពីសារសំខាន់នៃតួអង្គនេះ ក្នុងចំណោមតួអង្គដ៏ច្រើនទៀត ដែលមានក្នុងលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនា បែបថេរវាទ
យោបល់ដែលទទួលស្គាល់ថា ការគោរពបូជាព្រះនាងគង្ហីញធរណីខ្មែរនាសម័យទំនើបនេះ បានកកើតឡើងតាំងពីបុរាណកាល គឺជាការពិត ហើយទស្សនៈនេះបានដិតជាប់ក្នុងមនោសញ្ចេតនារបស់យើង ជាពិសេសនៅពេលដែលយើងទៅកាន់ទឹកដីកំណើតនៃវប្បធម៌ខ្មែរ គឺអង្គរបុរីម្តង។
ដូច្នេះ ការដែលយើងគាំទ្រទស្សនៈរបស់អ្នកស្រាវជ្រាវខ្មែរ ដែលបានចាត់ទុកថា ព្រះនាងគង្ហីញធរណី មានប្រវត្តិដ៏យូរលង់នោះ គឺជារឿងធម្មតា ដោយហេតុថា វាជាការរំលឹកនូវអតីតកាលរបស់ប្រពៃណីខ្មែរដ៏បុរមបុរាណខាងលើនេះតែប៉ុណ្ណោះ។
ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង នៅសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ យើងបានឃើញខាងចម្លាក់សំរិទ្ធមួយ នាស.វទី ១៦-១៧នៃគ.ស តំណាងឲ្យព្រះនាងគង្ហីញព្រះធរណី។ នេះបង្ហាញពីសារសំខាន់នៃតួអង្គនេះ ក្នុងចំណោមតួអង្គដ៏ច្រើនទៀត ដែលមានក្នុងលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនា បែបថេរវាទ
 |
| ចម្លាក់ឥដ្ឋ តំណាងនាងគង្ហីញព្រះធរណី ស.វទី ៤-៦ នៃគ.ស សារមន្ទីរអង្គរបុរី ខេត្តតាកែវ និង ចម្លាក់ស្ពាន់ស.វទី ១៦-១៧ នៃគ.ស សារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ (ម.ត ២០០៤ និង ២០១០)
ទន្ទឹមនឹងនោះ យើងតែងតែពិនិត្យរាល់ស្លាកស្នាមវប្បធម៌បុរាណនៅតាមស្ថានីយ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រនានា ដែលស្ថិតក្នុងប្រទេសលាវ ថៃ កម្ពុជា និងវៀតណាមខាងត្បូងបច្ចុប្បន្ន ដើម្បីបញ្ជាក់ភាពត្រឹមត្រូវនៃយោបល់ខាងលើនេះ។ តែជាអកុសល ទិន្នន័យខាងបុរាណវិទ្យាស្ទើរទាំងអស់ គ្មានទំនាក់ទំនងជាមួយប្រវត្តិរបស់ព្រះអាទិទេពរងនេះឡើង ហើយរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩៤ យើងក៏នៅតែមិនទាន់ហ៊ានសន្និដ្ឋានថា ទស្សនៈដែលដិតដាមក្នុងអារម្មណ៍របស់យើងត្រូវទាំងស្រុងនោះទេ។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមចម្លាក់បុរាណ ដែលអ្នកស្រុកនៅអង្គរបុរី បានរកឃើញដោយចៃដន្យ កាលពីខែកុម្ភៈ ១៩៩៤ យើងបានឃើញមានចម្លាក់លើឥដ្ឋមួយផ្ទាំង មានរាងបួនជ្រុងទ្រវែង ខ្នាតធំពីឥដ្ឋធម្មតា។ បើយើងធ្វើការប្រៀបធៀបចម្លាក់នេះទៅនឹងចម្លាក់នាសម័យទំនើប ចម្លាក់លើឥដ្ឋដែលស្ថិតក្នុងឥរិយាបថឈរ ដៃ បួចសក់ ពិតជាតំណាងព្រះនាងគង្ហីញព្រះធរណីយ៉ាងប្រាកដ។ វត្តមានរបស់ចម្លាក់ខាងលើនេះ ដែលថ្មីៗនេះ (ឆ្នាំ ២០១១) ទើបតែត្រូវបានយកទៅតម្កល់នៅសារមន្ទីរអង្គរបុរីផ្ទាល់ តាមសំណូមពររបស់យើងកន្លងមក មានន័យថា ខ្មែរនាសម័យនគរភ្នំ បានស្គាល់នាងគង្ហីញព្រះធរណីរួចទៅហើយ។ ដូច្នេះ ចម្លាក់បុរាណខាងលើនេះ ដែលយើងសូមភ្ជាប់មកនេះ គឺជាសក្ខីភាពនៃប្រភពបុរេអង្គរ ពោលគឺ ចំណាស់នៃព្រះអាទិទេពបន្ទាប់បន្សំបែបពុទ្ធនិយមក្នុងសង្គមខ្មែរ។ សរុបសេចក្តីមក ដោយសំអាងលើចម្លាក់ដ៏កម្រខាងលើនេះហើយ ដែលយើងបានឃើញកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៤ ជាលើកដំបូងបង្អស់ (Cf. ម.ត្រាណេ, ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាពីបុរាណសម័យស.វទី ៨ ផ្ទាំងរូបទី ៧០, ឆ្នាំ ១៩៩៥) ទើបយើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា ខ្មែរយើងបានគោរពបូជាព្រះនាងគង្ហីញព្រះធរណី ដែលមានប្រភពដើមចេញពីប្រទេសក្លិង្គ ឬឥណ្ឌា ចាប់តាំងពីដើមទស្សវត្សនៃស.វទី ១ ម្ល៉េះ។ ហើយទោះបីយើងមានចម្លាក់តែមួយគត់ក៏ដោយ ក៏អាចបង្ហាញអតីតភាពយ៉ាងប្រាកដ៕ (ម.ត្រាណេ)
អត្ថបទដកស្រង់ទាំងស្រុងពី៖ cen.com.kh
|
Labels:
cultural
Previous Article
Responses
0 Respones to "ប្រភពចម្លាក់នាងគង្ហីញព្រះធរណី"
Post a Comment